Franchise

Bayilik veya acentelik ile aynı anlamda olduğu düşünülen Franchise kavramı şeklen ve içerik olarak önemli farklılıklara sahiptir. Amerika Birleşik Devletleri’nden dünya geneline yayılan bu iş modelinde sistemlerin, ürünlerin, hizmetlerin veya bir markanın imtiyaz hakları önceden belirlenen süre ve koşul dahilinde bedelli olarak karşı tarafa kiralanır. Franchising iş modelinin doğası gereği sunduğu avantajlar birçok yatırımcının dikkatini çeker ve bu iş modeli fırsatları da beraberinde getirir. Günümüzde neredeyse her sektörde franchising yoluyla uzun vadeli iş birlikleri yapılmaktadır. Farklı bedellerde kiralanan imtiyazlar az sermayesi olan girişimcileri de yüksek sermayesi bulunanları da etkisi altına almaktadır. Bu yazımızda Franchise (Franchising) iş modeli hakkında önemli bilgileri bulabilirsiniz.

Franchise Ne Demektir?

Kabul görmüş bir fikrinin, oturmuş bir sistemin ve bilinirliği yüksek bir markanın gücünü arkasına almak isteyen girişimciler için büyük fırsatlar sunan Franchise iş modeli; markaların imtiyazlarının kiralanması yoluyla kurulan; uzun vadeli ve tarafların karşılıklı yükümlülüklerinin bulunduğu bir iş ilişkisidir.

İmtiyazları kiralayan ve imtiyazları kullanma hakkına sahip olan tarafların çevresinde gelişen bu iş modelinde; franchising veren taraflar “Franchisor”; franchising alan taraflar ise “Franchisee” olarak adlandırılır. Franchisor ve Franchsee’ler arasındaki iş ilişkisi sözleşme ile garanti altına alınır. Bu nedenle tarafların yükümlülükleri henüz iş ilişkisi başlamadan belirlenmiş olur ve anlaşmazlık halinde fesih hakkı tanınır. Sözleşme kapsamında değinilen tüm unsurlar Franchising sisteminin temel dayanaklarını net bir şekilde ortaya koyar. Hem Franchisor hem de Franchisee hakları garantiye alındığı için olası uyuşmazlıkların ortaya çıkması durumunda izlenecek yol haritası önceden çizilmiştir.

Franchise Modeli İşletmeler

Franchise modelinin işletmeler açmanın birçok faydası vardır. Öncelikle standartlaşmış hizmetler ve süreçler yeni girişimcilerin hızla yükselmesini destekleyebilir. Bilindik bir markanın imtiyaz haklarının kiralanması işe sıfırdan başlamaktan çok daha avantajlıdır. Oluşmuş bir müşteri kitlesinin varlığı, tecrübeler sonucunda en son haline erişmiş bir sistem, marka bilinirliğinin tercih sebebi olması ve açılışla birlikte marka imajından gelen güven girişimcilerin franchising iş modelini giderek daha çok tercih etmesine neden olmaktadır. Franchise modeli işletme açmayı düşünenlerin tüm bu avantajlara sahip olmaları için süreç öncesi detaylı analizler yapmaları önerilir.  Franchising almayı düşündükleri markaları araştırmalı, satış potansiyellerini ölçmeleri ve tüm değerlendirmeleri işletmeyi açacakları lokasyon bazında gözden geçirmeleri gerekir. Aksi takdirde her ne kadar ünlü bir markadan imtiyaz alınırsa alınsın; hedef kitleye hitap edilemediği takdirde ticari başarılar elde edilemez.

Önerilen İçerik: Franchise İçin En Doğru Lokasyon Nasıl Bulunur?

Franchisee’lerin Franchisor’lara karşı önemli sorumlulukları bulunur. Bu sorumluluklar içerisinde marka değerini korumak, kurum kültürünü yansıtmak, hedefleri tutturmak vb. unsurlar yer alabilir. Sözleşme imzalanmadan önce tüm sorumluluklar hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Franchising veren her firmanın beklentilerinin aynı olamayacağı unutulmamalı; firmaların sözleşmeleri titizlikle incelenmeli ve hatta son karar vermeden mutlak surette profesyonel destek alınmalıdır.

Franchise Veren Firma Teklifleri

Franchise veren firmaların Franchisee’ler aracılığı ile gelişmek, daha çok kişiye ulaşmak ve genişleyen hedef kitlesiyle marka bilinirliği ile satışları arttırmak adına önemli amaçları bulunur. Yerel bir firma olarak faaliyetlerine başlayan; zaman içerisinde hizmet veya ürünleri ile bir marka haline gelen şirketler franchising sistemi kurarak yayılmacı bir politika başlatırlar. Başarılarını arttıranlar yerellikten ulusallığa yükselmekle kalmaz; dünyanın birçok ülkesinde faaliyet gösteren Franchisee’ler bulma şanslarına da sahip olurlar.

Ülkemizde de birçok başarılı Franchisor faaliyet göstermektedir. McDonald’s, Burger King, Domino’s ve daha birçok Franchisor etkisini giderek güçlendirmektedir. Franchise veren firma teklifleri de markalarının gücüne ve etkisine göre değişiklik göstermektedir. Franchisee seçimlerinden Franchising bedeline göre tüm unsurlar firma özelinde değişiklik gösterebilmektedir. Dünyanın en büyük franchising zincirlerinin sözleşme bedelleri ile yeni yeni adını duyurmaya başlayan markaların tekliflerinin aynı olması beklenemez. Marka bilinirliğinin değeri Franchise veren firma tekliflerinde bariz bir şekilde ortaya çıkmaktadır.