Bayilik Sözleşmesinde Girişimcilerin Dikkat Etmesi Gereken Konular

Son Güncellenme: Tue Mar 2024 12:51

Bayilik alarak yatırımını kuvvetlendirmek isteyen girişimciler, bayilik alırken imzaladıkları sözleşmeleri çoğu zaman okumazlar.. Peki bu sözleşmede neler yer alıyor ? Bayilik alan girişimciler ne gibi haklara sahip..

Bayilik Sözleşmesinde Girişimcilerin Dikkat Etmesi Gereken Konular
Fatih Bozoğlu user

Bayilik alarak kendi işini kurmak isteyen girişimciler öncelikle bayilik veren firmalar tarafından yayımlanan ilanlara ulaşır; firma yetkilileri ile iletişime geçer ve karşılıklı görüşmeler neticesinde taraflar arasında bir işbirliği kurulacağında bayilik alan ve bayilik veren firma arasındaki ticari ilişkiye resmiyet kazandıracak olan bayilik sözleşmesi imzalanır.

Bayilik sözleşmesinde bayilik alanın ve bayilik veren firmanın birbirlerine karşı yükümlülükleri bulunur ve bu belge her iki taraf arasındaki ticari ilişkinin sınırlarını belirler. Bayilik sözleşmesi hazırlayan firmanın da bayilik sözleşmesini imzalayacak olan girişimcinin de hak ve yükümlülükleri net bir şekilde yazılmalıdır. Taraflar arasında sorun çıkması halinde sorunun çözümüyle ilgilenecek mahkeme bilgisi, tarafların iletişim bilgileri, sorumlulukları, marka hakkının kullanılması, bayilik devri hali vb. tüm durumlar bayilik sözleşmesinde açıkça ifade edilmiş olmalıdır.

Bayilik sözleşmesindeki eksiklikler ya da gözden kaçan maddeler tarafları bağladığı için bu yazımızda “Bayilik sözleşmesi nedir?”, “Bayilik sözleşmesi nasıl hazırlanır?”, “Bayilik sözleşmesinde hangi konular yer alır?” gibi en önemli soruların yanıtlarını sizlerle paylaşacağız.

Bayilik Sözleşmesi Nedir?

Bayilik sözleşmesi hukuki niteliği olan; bayilik alan tarafla bayilik veren firma arasındaki ticari ilişkileri resmileştiren; tarafların birbirlerine karşı yükümlülüklerini açıkça belirtip tarafların haklarının korunmasını amaçlayan yasal bir belgedir.

Bayilik sözleşmesi hükümleri kanuna aykırılık oluşturmayacak şekilde düzenlenmelidir. Sözleşmeler hukuku alanında uzmanlığı bulunan avukatların yardımıyla hazırlanması gereken bayilik sözleşmesi maddeleri bayilik veren firmanın sektörüne göre değişiklik gösterebilir.

Bayilik almayı düşünen girişimcilerin basit bayilik sözleşmesi örneği incelemeleri ve konu hakkında genel anlamda bilgi sahibi olmaları; ticari işbirliği yaptıklarında zarara girmemeleri açısından önem taşımaktadır. Bayilik sözleşme örnekleri incelendiğinde bayilik sözleşmesi hazırlayacak olan firmalar da işbirliği yapmak isteyen girişimcilerde genel hatlarıyla sözleşme kapsamını anlayabilirler.

Bayilik Sözleşmesinde Bulunması Gerekenler

Bayilik sözleşmesindeki maddeler az önce de belirtildiği gibi sektörel farklılıklar doğrultusunda değişiklik gösterebilir. Ancak bazı maddeler her halükarda; bayilik veren firmanın sektörü ne olursa olsun bayilik sözleşmesi dahilinde yer almalıdır.

Sözleşmenin Tarafları: Bayilik sözleşmesinin kimler arasında imzalandığı; bayilik alanın ve bayilik veren tarafın bilgilerinin yer aldığı bu bölüm bayilik sözleşmelerinde mutlak surette bulunmalıdır.

Sözleşme Konusu: Bayilik sözleşmesinin kimler arasında hangi amaçla düzenlendiğini belirten sözleşme maddesidir. Sözleşme konusu maddesi bir nevi bayilik sözleşme taslağı olarak düşünülebilir.

Tarafların Yükümlülükleri: Sözleşmenin kimleri bağladığı ve hangi konuda hazırlandığı belirtildikten sonra sıra tarafların yükümlülüklerinin detaylandırılmasına gelir. Bu madde kapsamında bayilik veren firmanın ve bayilerin hak ve yükümlülükleri yazılır. Sözleşmenin bu kısmı ileride oluşabilecek anlaşmazlıkların belirlenmesi ve anlaşmazlık durumunda yasal mercilere başvurulması açısından büyük bir önem taşır.

Sözleşmenin Süresi: Bayilik sözleşmesinin geçerlilik süresi bu madde altında düzenlenir.

Anlaşmazlıkların Çözümü: Bayilik alan veya veren tarafların aralarında ihtilaf çıkması durumunda başvurulacak yetkili mahkemeler bu madde altında yer alır.

Bayilik sözleşmesinin geçerliliği tarafların her ikisinin de imzalarını atması durumunda netlik kazanır. Sözleşme maddelerinin mutlaka kapsamlı bir şekilde incelenmesi gerekir. Bayilik sözleşmesini yeterince incelemeyen; öncesinde bayilik sözleşmesi örneği araştırması yapmayan girişimciler ilerleyen dönemlerde hak kaybına uğrayabilirler.

Bayilik sözleşmesi imzalayacakların ve imzalatacakların genel olarak bir bayilik sözleşmesinde şu konular hakkında bilgi olup olmadığına dikkat etmeleri gerekir:

  • Tarafların unvanları, adresleri, vergi numaraları

  • Bayilik verilecek ürün ya da hizmet ile ilgili bilgiler

  • Bayilik sözleşmesinin konusundaki ürünün iade ve değişimi

  • Bayilik veren firmanın bayilik alan tarafa sunacağı destekler

  • Bayilik alan tarafın ürün ya da hizmeti sunuş ve satış şekli

  • Sözleşme hükümlerine uyulmadığı takdirde karşılaşılacak cezai yaptırımlar

  • Sözleşme fesih şartları

  • Bayilik veren firmanın talep ettiği bayilik ücreti ödemeleri

  • Reklam giderlerine dair bilgilendirme

  • Bayilik devri söz konusu olduğunda tarafların yükümlülükleri

Bayilik veren firmanın bayilik modeli girişimcilerin bayilik sözleşmelerinde farklı maddelerle de karşılaşmalarına yol açabilir. Bir firmanın ana bayilik ve alt bayilik vermesi sözleşme kapsamını genişletebilir. Bu nedenle alt bayilik alınacaksa girişimciler alt bayilik sözleşmesi örneklerini incelemeli; imzalamaları istenen sözleşmelerde alt ve ana bayi arasındaki ilişkilerin düzenlendiğinden emin olmaları gerekir. Yurt dışına bayilik verilmesi halinde de bayilik sözleşmesine ek maddeler eklenebilir. Her firmanın yurt içi ve yurt dışı bayilik sözleşme şartları aynı olmayacağı için yurtdışı bayilik sözleşmesi örneği bulunmalı ve hangi hükümlerin sözleşmede yer aldığı öğrenilmelidir.

Bayilik Sözleşmesi Nasıl Hazırlanır?

Bayilik sözleşmesi hazırlanırken sözleşmenin şekil şartlarının yerine getirilmesi, bayilik iş modelinin taraflarının hak ve yükümlülüklerinin net bir şekilde belirlenmesi ve olası anlaşmazlıklar durumunda takip edilmesi gereken yasal sürecin belirtilmesi gerekir.

Bayilik veren firmaların bayilik modelleri birbirinden farklı olabilir; bayilerinden beklentileri hizmet verileceği bölge ya da il bazında da değişiklik gösterilebilir. Önemli olan bayilik sözleşmelerinin konu ve kapsam olarak yorumlamaya açık olmayacak şekilde düzenlenmesidir. Bayilik sözleşmesi sözleşmeler hukukunda yer alan bir sözleşme türü olduğu için; bayilik sözleşmesi uzman avukatlar tarafından alınmalıdır.

Bayilik sözleşmesinde bayilik veren tarafların hakları kadar bayilik alanların da menfaatleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu sözleşmelerin temel amacının iş ilişkisini verimli ve sürekli kılmak olduğu gerçeği yadsınmamalı; maddeler hazırlanırken iyi niyet ilkesine uyulmalıdır.

Örnek Bayilik Sözleşmelerini Okuyabilirsiniz.

İçeriklerden Haberdar Ol! Hemen E-Posta Bültenine Kaydol!

Önerilen İçerikler